Hanami Matsuri

Deze dagen viert men in een deel van Japan Hanami Matsuri, het Kersenbloesemfeest. In deze periode staat, afhankelijk van het gebied, de Japanse kers (sakura) in bloei. Japanners trekken dan massaal de parken in om te gaan picknicken onder de bloeiende kerselaars.
Rondom Tokio en Chiba bloeien de bomen dit jaar iets eerder dan gemiddeld en mijn collega's aldaar konden dus al genieten van de Hanami. Zo maakte een Japanse collega deze foto van een park dichtbij het kantoor:

Van een Hanami in onze tuin is nog lang geen sprake:

Maar de knoppen staan reeds op springen!

De afgelopen 2 jaren heeft onze kerselaar al ver voor april gebloed. Hieronder een reeks van de afgelopen jaren.
3 april 2009:

6 april 2010:

23 maart 2011:

28 maart 2011:

16 maart 2012:

26 maart 2012:

Dat de boom nu nog niet bloeit heeft natuurlijk alles te maken met gebrek aan warmte. Maart 2013 zal eindigen in de top 10 van koudste lentemaanden in meer dan een eeuw tijd (en dat ondanks een week met erg zacht weer) en de laatste 10 dagen van maart zijn zelfs nog nooit zo koud geweest als dit jaar.
Het arctische hogedrukgebied dat ten grondslag ligt aan deze koude weet voorlopig van geen wijken en de straalstroom wordt over een groot gebied geforceerd om een hele zuidelijke koers te volgen:

Normaal gesproken ligt die staalstroom over onze contreien, waarmee Atlantische storingen en bijbehorende milde oceaanlucht ons land overspoeld:

Maar zo niet dit jaar. Hoe kan dat? Is het de zonneactiviteit? Processen in de stratosfeer? Afsmelten noordpoolijs? Toevalligheden? Ik zou het zo niet direct kunnen zeggen. En het einde aan dit hardnekkige stromingspatroon is nog lang niet in zicht. 's Nachts blijft het maar vriezen en overdag liggen de maxima vaak 4 tot 9 graden onder normaal. De nieuwste ECMWF-run heeft voor komende 6 april weer een nieuw portie extreem koude lucht voor onze omgeving in gedachten:

En dat terwijl komend weekeinde zomertijd in gaat!

Erg bijzonder allemaal en dat is dan ook het enige leuke ervan wat mij betreft. Mijn tuinier- en fietshobbies lijden toch wel onder deze atmosferische omstandigheden en het toch al zo korte seizoen in ons klimaat wordt nog weer verder ingekort. Laat de Hanami Matsuri hier maar snel beginnen!

Woestijnlucht

Je zou het niet zeggen met de huidige temperaturen, maar de luchtsoort van vandaag deed wel iets denken aan die uit de woestijngebieden op aarde. De luchtvochtigheid was namelijk laag en daalde even tot 22% (niet heel erg bijzonder, het landelijk record qua laagste luchtvochtigheid ooit gemeten staat op maar liefst 8%!):

Daarmee samenhangend kon mijn weerstation een dauwpuntstemperatuur registreren van -16,5°C en dat is wel tamelijk bijzonder!

Het zal nog wel even duren eer er weer dergelijke dauwpunten in ons land voor gaan komen.

Het voelde vanochtend als -15 graden

Bovenstaande kop was vanochtend in de online Volkskrant te lezen. U merkt, het is nog altijd winter in Nederland. Op deze Wereldmeteorologiedag, heeft de atmosfeer een speciaal feestje in gedachten. Iedereen klaagt/heeft het over het weer!
Toch is de temperatuur vanmiddag overal boven het vriespunt uitgekomen en valt het me eerlijk gezegd nog mee hoe de actuele gevoelstemperaturen zijn:

Het went blijkbaar snel, de koude van de laatste tijd. Het zonnetje maakt het ook allemaal net iets minder koud, al blaast er wel een windje die door huid en haar gaat. In het zuiden valt bovendien enige sneeuw, maar de hoeveelheden zijn pinda's vergeleken met wat er aan de andere kant van de Noordzee naar beneden komt:

Gelukkig wordt er voor de komende 4 dagen geen sneeuw in Utrecht verwacht, mogelijk komt het halverwege volgende week weer tot gevlok. Het blijft namelijk maar koud tot zeer koud en maart 2013 is hard op weg om in de top 5 van koudste lentemaanden sinds het begin van de metingen in Nederland terecht te komen.
Het is zelfs niet helemaal uitgesloten dat de kou zich tot in april weet hand te haven. Koude paaseieren dus!

Dockwise Vanguard

Op het werk begeleiden wij momenteel het transport van een boorplatform met behulp van het nieuwste schip van het Nederlandse bedrijf Dockwise; de Vanguard.

In de uitzending van het VARA tv-programma De Wereld Draait Door" van vandaag werd aandacht besteed aan dat bedrijf en schip. Wellicht interessant.

Hoezee, de lente-equinox!

Vanmiddag om 12:02 CET was het dan zo ver; de zon stond loodrecht boven de evenaar, waarmee op het noordelijk halfrond de astronomische lente begonnen is. De dagen zullen de komende 6 maanden langer duren dan de nachten.

En op deze eerste lentedag was het Nederlandse weer aldus: sneeuw in het zuiden en oosten van het land een een kille noordooster elders. De uiteindelijke maximumtemperaturen van vandaag:

En dat is toch een pak kouder dan met name het GFS-model had voorzien. Sowieso ziet het er naar uit dat het Europese ECMWF het vele malen beter doet dan het Amerikaanse GFS het gedaan heeft voor de komende week. Dat was afgelopen winter wel vaker het geval, het lijkt of de Amerikanen nog veel kunnen leren van de Europese modelontwikkelaars. Spieken dan maar? ;)

En als we dan kijken wat het ECMWF-model nog voor ons in petto heeft voor de komende week, dan zal dat bij warmteminnend Nederland een diepe zucht opleveren. Eén van de koudst mogelijk scenario's lijkt gewoon werkelijkheid te worden (bron: weerplaza.nl)!

Voor temperaturen in de dubbele cijfers zullen we moeten wachten tot op zijn vroegst Pasen 2013.
Ik ben benieuwd wat de aankomende vorst voor schade gaat aanrichten in de natuur. Vooral de fruittelers zouden opnieuw hard getroffen kunnen worden, maar misschien valt het mee omdat het al een tijd lang aan de koude kant is (behoudens die ene maartweek).

Dagje fysieke arbeid

Gisteren heb ik in het teken van NLdoet van het Oranje Fonds een mooie 6 uur vrijwilligerswerk gedaan in de tuin van het Thomashuis Vledder.
Gelukkig waren de atmosferische omstandigheden optimaal en was er sprake van een goed op elkaar afgestemd team vrijwilligers en is er daardoor veel werk verzet. Hieronder een aantal foto's van deze geslaagde dag:

Wederom historisch koude maartweek voor de boeg?

De afgelopen 6 dagen had ons land te maken met onvervalst winterweer. De meeste plaatsen hebben weer een sneeuwdek gehad, soms zelfs één van formaat, en tijdens meerdere nachten kwam het tot matige vorst, hier en daar zelfs tot strenge vorst. Meest opvallend was de late ijsdag afgelopen maandag en het feit dat het KNMI station Beek/Maastricht zelfs 3 opvolgende ijsdagen kon noteren.
Vandaag is minder koude lucht het land binnengetrokken, al was daar aan het aardoppervlak weinig van te merken. De temperatuur lag meestal beneden 3°C en vaak kwam het tot (natte) sneeuw.
Komend weekeinde verloopt vervolgens iets minder koud, al maakt vooral het noordoosten nog wel kans op winterse neerslag en een nachttemperatuur van net onder het vriespunt.
Ondertussen blijft een imposante hogedrukblokkade op noordelijke breedten aanwezig en moet de straalstroom een erg zuidelijke koers nemen. Oceaandepressie hebben het daardoor moeilijk om door te stomen en zachte lucht het Europese continent op te blazen. De strijd tussen de arctische luchtmassa's en de minder koude lucht lijkt zich vanaf dinsdag in of net ten noorden van onze omgeving af te gaan spelen. Dat zal frequent neerslag opleveren en deze kan soms winters van karakter zijn. Er zijn zelfs berekeningen dat de arctische lucht in de loop van volgende week ons land weer gaat veroveren en iets dergelijks is te zien in de laatste pluim (EPS) van het Europese ECMWF-model. Zowel de operationele run als de controlerun opteren voor een dergelijk historisch koud scenario met ijsdagen vanaf 23 maart (lente?):

Aangezien zo ver in de maand maart nooit eerder ijsdagen zijn waargenomen in het midden van het land, is het statistisch gezien niet erg waarschijnlijk dat die berekening ook uit gaat komen, maar voor het archief is het wel een bijzonder plaatje.
Nu maar hopen dat het op zijn minst 20 graden warmer wordt dan de operationele ECMWF-run voor eind volgende week berekent! Of gaan we toch voor een record?

Maartse sneeuw

En opnieuw was het uitzicht vanuit het raam vanochtend vooral wit.

Goed, de hoeveelheden zijn miniem en niet vergelijkbaar met wat er eerder deze week ten zuiden van de grote rivieren is gebeurd, maar ik kan me niet heugen in één winter zoveel dagen met sneeuwval meegemaakt te hebben.
De sneeuw van vandaag kwam uit buien van beperkte omvang en dat leverde mooie witte banen over het land op, zoals te zien op deze satellietfoto:

En het is nog niet gedaan met de sneeuw deze maand. Behalve vandaag zijn er vooral morgen en volgende week dinsdag weer aanzienlijke kansen op vallend wit spul:

Gelukkig worden de nachten vanaf het weekeinde minder koud en kan ik een deel van de planten bevrijden uit de schuur.

Komeetjacht

Vanaf vandaag was in ons land tijdens de avondschemering komeet 2011 L4 Pan-Starrs zichtbaar. Nou ja zichtbaar, met kijkers of in een zeer open en donkere omgeving wellicht. Ik heb hem niet gezien! Hieronder een plaatje van waar aan de hemel de komeet zichtbaar zou moeten zijn:

En hieronder zoals de komeet eerder in Australië op de gevoelige plaat gelegd is:

Afgelopen zondag bereikte hij zijn grootste helderheid, vergelijkbaar met die van de maan. Morgenavond beweegt de komeet rechtsonder de maansikkel, vlak boven de horizon.
De dunne maansikkel heb ik wel vast kunnen leggen, maar ziet u de komeet?

De Pan-Starrs is afkomstig uit de Oortwolk, een wolk van miljarden komeetachtige objecten rondom ons zonnestelsel. Deze wolk bevindt zich op een afstand van ongeveer 150 biljoen kilometer van de zon.
De komeet werd in juni 2011 ontdekt en werd vernoemd naar de telescoop waarmee de Pan-Starrs voor het eerst werd gespot: de Panoramic Survey Telescope and Rapid Response System, die bovenop de Haleakala vulkaan in Hawaï staat.
De komende weken bestaat er nog een kans om de komeet waar te nemen (wel steeds meer maanlicht!), daarna zult u hem waarschijnlijk niet snel meer zien. De Pan-Starrs draait namelijk in een elliptische baan om de zon en komt iedere honderd miljoen jaar in de buurt van de aarde.

Geen komeet helaas en dus heb ik maar een ander vliegend gevaarte met een "ijsstaart" gefotografeerd:

En hier de mooie toren van Vleuten:

En ondanks dat sommige flora in feestelijke lentestemming verkeert:

was het toch maar akelig koud op de hoge brug in het Máximapark!

Extreem zacht ----> Extreem koud

Maart 2013 is hard op weg om een maand met erg bijzonder weer te worden. Konden we vorige week op veel plaatsen in het land nog genieten van een vroege dosis lentetemperaturen (lokaal tot tegen de 20°C), afgelopen weekeinde viel de arctische koude binnen. Dat leverde niet alleen een neerslagduurrecord op, maar in het noorden ook een fraai sneeuwdekje, zeker op de Waddeneilanden.
Gisteren bleef vervolgens, met uitzondering van een smalle kuststrook in het westen, de temperatuur de gehele dag beneden het vriespunt en iets dergelijks komt niet dikwijls voor in maart, zeker niet in de tweede decade van de lentemaand. De uiteindelijk opgetreden maxima (bron: KNM):

De lage temperaturen konden gehaald worden door dat in de koude lucht een ijzige noordoostenwind met 4 tot 7 Bft over het land stond te blazen en omdat de zon schuil ging achter een wolkendek.

De afgelopen 12 uren stonden in het zuiden van het land in het teken van sneeuw. Op een aantal plaatsen is een centimeter of 10 gevallen en in combinatie met de vrij krachtige wind leverde dat ook sneeuwduinen op.

Uiteindelijk brak elders op veel plaatsen de zon overtuigend door en is met uitzondering van het oosten en zuidoosten de temperatuur een fractie boven het vriespunt uitgekomen. Daarmee is voor De Bilt een evenaring van het record van de meest gevorderde ijsdag in maart niet geëvenaard.
Veel extremer dan in Zuid-Nederland was de sneeuwval in België en delen van Frankrijk. Daar werd een sneeuwdek van enkele decimeters gemeten met veel hogere uitschieters door sneeuwduinen. Vanzelfsprekend leverde dat het nodige ongemak in het verkeer op. Hier zomaar een snapshot van de voorpagina van een krantensite:

En die krant heeft daar een punt; boven het vers gevallen sneeuwdek zijn met een afnemende wind extreem lage minimumtemperaturen mogelijk. Het zou mij niet verbazen als ergens in de door sneeuw verlamde gebieden temperaturen van circa -20°C gemeten gaan worden. Inderdaad vergelijkbaar met de situatie in noordelijk Nederland tijdens begin maart 2005.

De winter houdt nog even stand met tot vrijdag een aantal pittige nachtvorsten.
Tegen het weekeinde maakt de arctische luchtsoort geleidelijk plaats voor een minder koude variant (eerst sneeuw?), maar op echt zachte condities moeten we voorlopig nog even wachten.

Neerslagduurrecord

Nog nooit heeft het op één datum (0 tot 0 UTC) zo langdurig geregend als gisteren. Gedurende geen enkele meting is het gisteren namelijk droog geweest en dat betekent dat het 24 aaneengesloten uren tot neerslag gekomen is. Dit duurrecord zal nooit meer scherper gezet kunnen worden!
Het vorige record met de langdurigste neerslag stamt van 30 januari 1960 met in De Bilt 23,4 uren regen. Op de derde plaats in de top tien staat maandag 19 januari 2004, toen regende het 22,8 uur.
Het afgelopen decennium heeft het vaker langdurig geregend, vooral juist in de zomer. Het KNMI bericht:
"In de zomer houdt de regen meestal minder lang aan maar er zijn uitzonderingen. De Bilt registreerde op 14 juli 2011 gedurende 20,5 uur regen. Dat is een evenaring van het duurrecord van de neerslag voor juli en voor de hele zomer dat op naam staat van 17 juli 1954. Ook op 26 augustus 2010 regende het intensief en langdurig met een neerslagduur in De Bilt van 18,3 uur. Juli 2012 was ook een maand met soms uren achtereen regen van betekenis. Een uitschieter was 16 juli 2012 met 13,3 uur regen in De Bilt."
Erg intensief was de regen gisteren niet, want in totaal viel er in onze omgeving 20 t/m 25 mm en dat betekent een gemiddelde intensiteit van 1 mm/uur. Mijn nieuwe regenmeter kwam tot een totaal van 23,8 mm:

In de loop van de nacht is de regen hier overgegaan in natte sneeuw en sneeuw, maar een echt sneeuwdekje heeft dat niet opgeleverd (wel in het noordoosten). Alleen op auto's en andere voorwerpen die niet in direct contact staan met het warme/natte aardoppervlak is de sneeuw deels blijven liggen.
Ook opvallend was dus de gestage temperatuurdaling tot vanochtend en het stabiliseren van de temperatuur sindsdien:

Handig zo'n weerstation! De koudste nachten deze week krijgen we waarschijnlijk pas vanaf woensdag. Dan zou tijdens tenminste 3 nachten de temperatuur onder de -5°C uit kunnen komen. Welkom terug winter, voor even dan...

Lente/Winter update

De afgelopen dagen liet de vroege lente zich van een uitermate zachte kant zien. Op veel KNMI-stations zijn datumrecords qua maximumtemperatuur gehaald en ook's nachts was het op veel plaatsen beduidend zachter dan het langjarig gemiddelde.
Ons tuintje begint ook al enigszins wakker te worden door deze thermische traktaties:

Myra had een tijdje geleden nog enkele accessoires voor in de tuin gekocht en deze vlinders hebben nu een mooi plekje gekregen:

De afgelopen week heb ik vrijwel dagelijks op de fiets gezeten en ook vandaag heb ik een klein tochtje gemaakt. Langs ons lokale strandje (nog geen kip te bekennen, wel ander gevogelte),

door de natuur bij Haarzuilens en een paar keer de A2 overgestoken naar Maarssenbroek.
Ondanks de 13°C op de thermometer maakte een matige oostelijke wind het niet echt boterzacht, maar in het noorden van het land hebben de warmteliefhebbers pas echt recht tot klagen:

En het gaat inderdaad nog veel kouder worden; het KNMI heeft reeds winterse waarschuwingen voor komend weekeinde uitstaan en dat naast een kaartje met de hoge temperaturen van vandaag:

En de eerder aangekondigde kou zit nog volop in de modeluitvoer. Dit weekeinde zal met name de noordelijke helft van de Benelux overgaan op onvervalst winterweer en later zondag of maandag volgt de rest. Het ECMWF laat het in midden Nederland zondag al koud zijn, GFS is daar iets trager mee:

Helaas zal het fietsen op een laag pitje komen te staan en heb ik opnieuw beschermingsmaatregelen in de tuin moeten treffen. Maar zoals Monty Don in 2002 al eens zei: "The biggest mistake is to think that one fine day and a splash of flower means that winter is over. So resist the temptation to sow or, worse still, plant out any tender annuals or sow too enthusiastically in the vegetable garden."

Om toch enige plezier aan de naderende kou te beleven, heb ik mezelf een vroeg verjaardagscadeau gedaan; een weerstation die op het thuisnetwerk zit! De windmeter moet later een definitief hogere plaats krijgen, maar ik ben tot dusver behoorlijk tevreden. Ook de service van weerhuisje.nl is excellent te noemen!

Laat het maar waaien, sneeuwen en regenen!