woensdag 29 juni 2011

De CAPEbom buienjacht

Al dagen tevoren was duidelijk dat er op 28 juni buien uit de Premier League klasse mogelijk waren in onze omgeving. De onstabiliteit in de vorm van CAPE was exorbitant groot en ging de, bij Europese weerliefhebbers bekende, schaalverdeling in sommige computeruitdraaien ver te boven, zoals hieronder weergegeven:

Er was dus veel onstabiliteit en ook voldoende vocht in de grenslaag. Een explosief kruitvat was geboren, maar was er ook een trigger om het tot ontsteking te brengen?
Jawel, een koufront vanuit het westen, met daar vooruit een convergentielijn zouden over ons land trekken!

Alles leek dus samen te vallen voor een heerlijke onweerssituatie in onze omgeving en vandaar dat verschillende weerjournalisten dit al tijdig aan de man brachten. De media bliezen het vervolgens op tot gigantische proporties en trokken alles uit het verband, zeker toen er in de ochtend al een onweerscomplex over westelijk Nederland trok. Deze bui werd ten noorden van Rotterdam echter snel minder actief waardoor een ieder dacht dat het weer met een sisser zou gaan aflopen.
Een hete sisser, dat dan weer wel, want het werd tropisch, plaatselijk zelfs 35°C!

Tot 18 uur was er vervolgens nauwelijks nog sprake van buien, laat staan bewolking, boven ons land. Op dat moment begonnen echter boven Frankrijk en België al grote buiencellen te vormen:

Aangezien ik momenteel van een aantal welverdiende vrije dagen geniet, was het plan voor een buienjacht al snel gemaakt. De eerste van dit jaar!
Ook Myra wilde wel mee en zelfs chasevrienden Ewoud en Roel bleken tijd voor een autorit te hebben.
Rond 16.30 verlieten we de regio Utrecht met twee auto's; Ewoud had ook een andere geïnteresseerde meegenomen; Roald. Met portofoons hielden we onderling contact in de twee auto's.
Gezien de ontwikkelingen boven België was ons eerste doel West-Brabant.
Echter, op een parkeerplaats nabij Bergen op Zoom begon het er allemaal minder florissant uit te zien. Het complex bij Antwerpen begon meer en meer een regen-MCS te worden, terwijl aan de oostflank nieuwe buien begonnen te ontstaan. We moesten nu een keuze maken en besloten werd om toch voor de nieuwe aangroei in het oosten te gaan. We reden nog maar net oostwaarts toen bleek dat een nieuwe cel boven Rotterdam ontstond en deze heeft in die contreien nog grote hagel gebracht.
Echter, op de grens van België met Brabant ontstonden nu ook snel groeiende buien!
Op parkeerplaats Raakeind aan de A58 bij Gilze hadden even een snel overleg terwijl de bliksemintensiteit in de buurt begon toe te nemen:

Eén van de buien begon er al interessant uit te zien,

dus gingen we bij Gilze van de weg om de bui te kunnen onderscheppen, maar dat verliep nogal vruchteloos. Bij Riel gingen we vervolgens de snelweg weer op en zagen we de bui verder naar het noorden trekken. Het had er alle schijn van dat de cel een downburst aan het produceren was:


Achteraf kan met meer stelligheid gezegd worden dat het inderdaad een downburst was, aangezien er veel op downburst gelijkende windschade is aangericht in meerdere dorpen en steden in het midden van Brabant.
Net aan de andere zijde van Tilburg kregen we een blik op de neerslagvrije basis van de stijgstroom en daaronder hing ook een verdachte verlaging:

Later hoorden we dat er tussen Waalwijk en Kaatsheuvel (ten noorden van Tilburg) een tornado is ontstaan. Video's via deze link en deze link. We zaten weer eens dicht in de buurt dus!
Vervolgens verliep de jacht als een kat-en-muis-spel. Via Eindhoven reden we op de A50 naar het noordoosten, maar iedere keer aan de rand van de bui. De temperatuur fluctueerde iedere 5 minuten tussen 23 en 32 graden en steeds meer beukten de windstoten op de auto.
In de buurt van Oss begon zich een magnifieke shelf cloud te manifesteren en deze werd tot voorbij Nijmegen bruter en mooier. Helaas hebben we geen enkele mogelijkheid gehad om deze vast te leggen, behoudens dit bibberige fotootje door de zijruit van de auto:

Pas voorbij Arnhem op de A12 kwamen we uit de outflow van het nu lineaire MCS

en besloten we oost van Duiven een parkeerplaats op te zoeken. We hadden net de camera's klaar of de outflow overspoelde ons alweer en werd het zicht op de shelf ontnomen.
De wind trok aan tot kracht 6 met windstoten tot ca 80 km/uur, maar elders in het land waren de windstoten nog veel sterker.
Ondertussen werd het erg donker en kwam de regen als een Niagra-waterval naar beneden. Ook sloeg links en rechts de bliksem in, maar pas toen de regen minder werd, heb ik door een open autoraam nog een paar foto's kunnen maken:



Daarna besloten Myra en ik de jacht te staken, de overigen waagden nog een poging tot bliksemfotografie onder de benzinepomp.

Hieronder nog een satellietanimatiefilm van deze exploderende onweersbuien:

Het totaal aantal ontladingen was bijzonder hoog:

De route die we gereden hebben:

Eénmaal thuis, na 400km en 5 uur rijden, was het onweer nog niet gedaan. Zowel vanuit het zuiden, als vanuit het westen kwamen nieuwe onweersbuien onze kant op:

Maar veel bliksemfoto's heeft dat me helaas niet opgeleverd. Deze is nog net toonbaar:


Een enerverende chase waarbij we toch meerdere boeiende convectieve zaken aanschouwd hebben! Helaas gingen de ontwikkelingen vaak net te snel om bij te houden en hebben we vrijwel geen fotografiemomenten kunnen benutten. Maar de kop is er af!

Beeldmateriaal van derden:
- Video hagelbui Alblasserdam
- Windschade (Downburst?) Vught
- Tornado Kaatsheuvel

Geen opmerkingen: